Những Điểm Nhấn Quan Trọng Liên Quan Đến Nghị Quyết 05/2025/NQ-CP
Nghị quyết 05/2025/NQ-CP là văn bản quan trọng của Chính phủ Việt Nam, được ký ban hành ngày 9/9/2025 bởi Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa (như token hóa tài sản trên blockchain, không phải tiền pháp định hoặc chứng khoán). Nghị quyết có hiệu lực ngay từ ngày ban hành và kéo dài thí điểm 5 năm (đến 2030), sau đó tiếp tục vận hành đến khi có luật mới. Đây là bước ngoặt pháp lý, chuyển từ "vùng xám" sang khung quản lý minh bạch, an toàn, nhằm thúc đẩy kinh tế số và thu hút đầu tư (dòng vốn tài sản mã hóa tại Việt Nam vượt 220 tỷ USD năm 2025, tăng 55% so với năm trước).Dưới đây là các điểm nhấn quan trọng, được tổng hợp từ toàn văn Nghị quyết và các phân tích liên quan:
1. Phạm vi và nguyên tắc thực hiện
Phạm vi: Quy định về chào bán/phát hành tài sản mã hóa, tổ chức thị trường giao dịch, cung cấp dịch vụ (lưu ký, thanh toán, tư vấn), và quản lý nhà nước. Không áp dụng cho chứng khoán hoặc tiền pháp định.
Nguyên tắc: Thận trọng, có kiểm soát, lộ trình phù hợp thực tiễn; đảm bảo an toàn, minh bạch, hiệu quả, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức/cá nhân tham gia.
Định nghĩa: Tài sản mã hóa là loại tài sản số sử dụng công nghệ mã hóa (blockchain hoặc tương tự) để xác thực trong tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao. Tài sản số được bảo hộ như tài sản dân sự theo Bộ luật Dân sự.
2. Đối tượng tham gia
Tổ chức phát hành: Doanh nghiệp Việt Nam (dưới hình thức TNHH hoặc CTCP theo Luật Doanh nghiệp 2020), chỉ phát hành/giao dịch cho nhà đầu tư nước ngoài qua VASP (nhà cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa) được cấp phép.
Tổ chức cung cấp dịch vụ: Doanh nghiệp Việt Nam được Bộ Tài chính cấp giấy phép, phải đáp ứng tiêu chuẩn an toàn công nghệ thông tin cấp độ 4 (theo pháp luật an toàn thông tin).
Nhà đầu tư: Tổ chức/cá nhân Việt Nam và nước ngoài; nhà đầu tư trong nước có tài sản mã hóa hiện tại được mở tài khoản lưu ký/mua bán tại tổ chức được cấp phép.
Giao dịch: Phải bằng VND; tài sản mã hóa chỉ dùng cho trao đổi hoặc đầu tư, không làm phương tiện thanh toán.
3. Điều kiện chào bán và phát hành (Điều 5-6)
Tài sản mã hóa phải dựa trên tài sản cơ sở thực (không phải chứng khoán/tiền pháp định).
Tổ chức phát hành phải công bố bản cáo bạch ít nhất 15 ngày trước chào bán.
Giao dịch chỉ giữa nhà đầu tư nước ngoài qua VASP; nhà đầu tư Việt Nam chỉ tham gia lưu ký/mua bán tài sản hiện có.
4. Quản lý nhà nước và giám sát
Cơ quan chính: Bộ Tài chính giám sát, cấp phép, tạm ngừng/đình chỉ hoạt động vi phạm; phối hợp với NHNN, Bộ Công an, Bộ Thông tin & Truyền thông.
Yêu cầu: Tuân thủ AML/KYC (chống rửa tiền), báo cáo định kỳ; hệ thống công nghệ phải đạt chuẩn an toàn cao.
Giải quyết tranh chấp: Qua thương lượng, hòa giải, trọng tài hoặc Tòa án Việt Nam.
5. Tác động và cơ hội
Tích cực: Tạo khung pháp lý đầu tiên, minh bạch hóa dòng vốn (giảm rủi ro "vùng xám"), thu hút đầu tư quốc tế, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế số (liên kết với Nghị quyết 20, 57, 52 của Bộ Chính trị). Kỳ vọng Việt Nam trở thành trung tâm tài chính số khu vực.
Rủi ro và cảnh báo: Dễ bị lợi dụng lừa đảo (mời gọi đầu tư trái phép); cần nhân lực chất lượng cao về AML và hoàn thiện pháp lý để cân bằng lợi ích nhà đầu tư/quản lý.
Lộ trình: Sau thí điểm, đánh giá để mở rộng; khuyến khích R&D công nghệ số theo Luật Công nghiệp công nghệ số 2025.
Nghị quyết đánh dấu Việt Nam "đi tắt đón đầu" trong bối cảnh thị trường toàn cầu trưởng thành, nhưng nhấn mạnh trách nhiệm tuân thủ để tránh rủi ro. Nhà đầu tư nên kiểm tra tổ chức được cấp phép và theo dõi cập nhật từ Bộ Tài chính.